Analog medyanın yavaş yavaş yerini dijital ortama bıraktığı 90’lı yılların sonunda PC’lerimizde müzik dinlemek için Winamp kullanırdık. MP3’leri bir klasör altına kopyalar, ufak tefek playlistler hazırlar, dijital müziğin keyfini çıkarırdık. O dönemlerde genelde müzik CD’lerinin tamamını dijital ortama aktarmaz, sadece beğendiğimiz şarkıları MP3 olarak saklar, veya internetten indirirdik. Malum hard disklerimiz binlerce MP3 depolayamayacak kadar düşük kapasiteliydi.
Yıllar geçtikçe Winamp’ın kimi özellikleri yetersiz kalmaya başladı. Yeni programlar yavaş yavaş Winamp’ın yerini almaya başladı. Bu yenilerin çoğu cicili bicili ama işlevsellikten uzak hantal programlar oldu. Winamp uzun yıllar tahtını korumaya başardı.
2000’lerin başından itibaren iPod gibi yeni MP3 playerların çağı başladı. Donanım üreticileri bu playerlar ile birlikte kendi programlarını kullanıcılara sunmaya başladı. Fakat en önemli değişiklik DRM’in hayatımıza girmesiyle oldu. DRM’li müzik dosyalarının çalınabilmesi için özel programlara ihtiyaç duyuldu. Apple iTunes ile Microsoft ise Windows Media Player ile sahnede yerini almış oldu. Apple’ın iPod’lara müzik yükleyebilmek için iTunes dışında başka programlara yetki vermemesi iTunes’un piyasada yerini sağlamlaştırmasını sağladı. Ne kadar dirensemde bende 2006 yılından itibaren iTunes’a geçmek zorunda kaldım.
Aralık ayının başında iTunes’un yerini alabilecek, müzik çalıcıların Firefox’u olacağı söylenen açık kaynak kodlu Songbird 1.0 versionu ile piyasaya çıktı. Neyin nesiymiş bu program diyerek bilgisayarıma yükledim ve kullanmaya başladım.
Açıkçası Songbird’e ne hayran oldum, ne de hemen bilgisayarımdan kaldırdım. Kendi çapında komple bir program, add-on’lar ile yeni özellikler eklenebiliyor, sonuçta amaç bilgisayardan müzik dinlemekse, program bunu yapıyor. Hatta iTunes’dan satın aldığım DRM’li müzik dosyalarını bile çalabiliyor. (Bazen saçmalasa da genelde bu özellik problemsiz) Last.fm add-on’u ile dinlediğiniz parçaların scrobble işlemide gerçekleşiyor. Programın hafıza kullanımı da iTunes civarında.
Eklentiler (Add-on) ile programa ekleyebileceğiniz yeni özelliklerin olması bazen saatli bomba gibi çalışabilir. Çok faydalı ve iyi yazılmış eklentilerin yanında, gerçekten ne olduğu bilinmeyen eklentiler Songbird gibi programların güvenilirliğini oldukça sarsıyor bence. Memory leak’lerden tutun, harddiskinizde dosyalara zarar verebilecek ileri hatalara kadar herşey bu bilinçsizce yazılmış add-onlardan kaynaklanabilir. Bu şikayetim Firefox içinde geçerli. Eklentilerin çok sıkı bir biçimde denetlenmesi ve changeloglar ile yeni versionda ne gibi iyileştirmelerin yapıldığının kullanıcılara net bir biçimde anlatılması şart.
Songbird, iTunes’un yerini alabilir mi ? Bu haliyle sanmıyorum. Şu özelliği iTunes’dan daha iyi diyebileceğim birşey yok şimdilik. iPod/iPhone senkronizasyon işlevi nasıl çalışıyor, tam bilemiyorum ancak bu konuda okuduğum yorumlar pek iç açıcı değil. Zaten iTunes Store’dan alışveriş yapan biri olarak iTunes’dan vazgeçmek imkansız gibi. Ama Songbird’ü sistemimden kaldırmayı da düşünmüyorum. Ara sıra kullanıyorum, Last.fm eklentisi ayrı bir program çalışmadan dinlediğim parçaları scrobble ediyor, LiveTweeter’da beğendiğim diğer bir eklenti. Entegre web tarayıcısı işlerimi kolaylaştıryor. Denemek isteyenler Songbird’ü bu adresten indirebilirler.